Văn hóa ẩm thực Nhật Bản nổi tiếng cầu kì và nhiều chuẩn mực. Với sự tinh tế của các món ăn, đa dạng trong các nguyên liệu chế biến đã tạo nên các nét đặc trưng riêng cho văn hóa Nhật.
Ẩm thực Nhật Bản thường chú trọng hương vị tươi ngon tự nhiên của món ăn chứ không lạm dụng nhiều gia vị. Thanh tao, nhẹ nhàng, phù hợp với các mùa, cùng khám phá những nét văn hóa độc đáo của ẩm thực Nhật Bản trong bài viết dưới đây.
Văn hóa ẩm thực Nhật Bản có gì độc đáo
Sự kết hợp, giao thoa của nhiều nền ẩm thực
Nét độc đáo của ẩm thực Nhật Bản được hình thành từ sự giao thoa của các nển ẩm thực. Đó chính là sự pha trộn tinh tế, hài hòa trong các món ăn của Nhật cùng các quốc gia khác trên thế giới. Vì vậy khi du lịch Nhật ngoài các món ăn truyền thống bạn sẽ thấy trong các khẩu phần ăn còn có thêm bánh mì, xúc xích,…
Triết lý ẩm thực
Trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản, ở tất cả các món ăn đều được chế biến theo quy tắc” tam ngũ”. Nó được hiểu là:
- Ngũ sắc: trắng – vàng – đỏ – xanh – đen
- Ngũ vị: ngọt – chua – cay – đắng – mặn
- Ngũ pháp: sống – ninh – nướng – chiên – hấp
Hầu như các món ăn Nhật đều không sử dụng gia vị, người đầu bếp chủ yếu tận dụng các hương vị tự nhiên có sẵn trong các món ăn như: cá, rong biển, gạo, đậu nành, rau.
Ý nghĩa văn hóa của các món ăn Nhật
Với người dân Nhật các món ăn đều mang ý nghĩa đặc biệt, như một lời chúc tốt lành muốn gửi đến thực khách thưởng thức nó. Ví dụ như:
- Chúc về sức khỏe: món đậu phụ
- Chúc thịnh vượng, sung túc: món Sushi cá trap biển
- Chúc trường thọ: món Tempura; Các món tôm cũng tượng trưng cho sự trường thọ (người Nhật tin rằng lưng tôm càng cong thì càng trường thọ).
- Chúc gia đình đông vui: món trứng cá tuyết nướng
- Chúc kéo dài tuổi thọ, trừ tà khí: rượu sake
- Rượu sake để trừ tà khí và kéo dài tuổi thọ
Dinh dưỡng trong các món ăn Nhật
Chế độ dinh dưỡng chuẩn ẩm thực của Nhật Bản được gọi là “ichi ju san sai”, có nghĩa là nghĩa là “1 súp, 3 món, ăn với cơm”, có từ thời Muromochi.
Trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản, đậu nành là món không thể thiếu trong các bữa ăn và cùng với đó là các món được chế biến từ hải sản, rau củ,…các món này rất ít calo nhưng lại có giá trị dinh dưỡng cao, tốt cho sức khỏe.
Văn hóa bàn ăn
Trong các bữa ăn người dân Nhật cũng đề cao các quy chuẩn và phép tắc. Bạn có thể hình dung theo các giai đoạn sau:
+ Trước khi ăn, họ sẽ dùng thành ngữ “Itadakimasu – xin mời”, có hàm ý xin phép.
+ Sau khi ăn xong, họ dùng thành ngữ “Gochiso sama deshita – cảm ơn vì món ăn ngon”.
+ Nếu mòi rượu sake thi sẽ rót cho mọi người trước, cuối cùng mới rót cho mình. Ngoài rượu, người Nhật cũng sử dụng cả bia, rượu shochu trong bữa ăn.
Người dân Nhật Bản thích sử dụng chén dĩa có nhiều họa tiết bắt mắt, chất liệu chủ yếu là gốm và sơn mài. Các loại chén, dĩa cũng được sử dụng khác nhau theo các mùa khác nhau trong năm.
Sushi
Sushi là một trong những món ăn được người dân Nhật và du khách ưa thích. Theo văn hóa ẩm thực Nhật Bản món sushi ở Nhật sẽ được chế biến theo 4 mùa trong năm, mỗi mùa là mỗi món tương ứng khác nhau. Cụ thể như:
Mùa xuân: thời tiết dễ mát mẻ, trong tiết trời mùa xuân người dân Nhật thường ăn 5 món sushi hải sản là: sayori (từ cá biển); hama-guri (từ trai biển vỏ cứng); miru-gai (từ tôm, cua, trai, sò, vẹm; tori-gai (từ sò trứng Nhật);); kisu (từ cá biển đen Nhật).
Mùa hạ: ăn 4 món sushi hải sản là: aji (từ cá ngừ Nhật); uzuki (từ cá vược biển); awabi (từ bào ngư); anago (từ cá chình biển Nhật).
Mùa thu: ăn 3 món sushi hải sản là: kampachi (từ cá kampachi); saba ( từ cá thu); kohada (từ cá trích, cá mòi có chấm).
Mùa đông: thời tiết lạnh và có tuyết rơi người Nhật sẽ ăn 4 món sushi hải sản: ika (từ cá nục); aka-gai (từ trai biển lớn); hirame (từ cá bơn); tako (từ bạch tuộc)
Ngoài ra, người dân Nhật còn thường ăn các món sushi làm từ: nhím biển, cá ngừ, tôm hùm, trứng,…quanh năm.
Hiện nay, văn hóa ẩm thực Nhật Bản ngày càng nổi tiếng trên khắp thế giới. Nếu có dịp đến với xứ sở hoa anh đào, bạn đừng quên thưởng thức và cảm nhận nền ẩm thực độc đáo này. Bạn cũng có thể tham khảo các tour du lịch Nhật Bản của Du lịch Việt Nam để chọn cho mình một chuyến đi trải nghiệm ẩm thực nhiều thú vị.
